Je hoeft E-nummers en gezondheid maar te benoemen op een verjaardag en iedereen heeft daar wel een mening over. Een grote groep geeft aan dat E-nummers onnodig zijn in ons voedsel, maar is dat werkelijk zo en is het allemaal zo erg?
Wat zijn E-nummers?
De E-nummers zijn goedgekeurde additieven die door de Europese autoriteit voor Voedselveiligheid (EFSA). Een additief is een stof dat wordt toegevoegd aan een product om de eigenschappen te verbeteren. Dit kan om bederf tegen te gaan, maar ook om smaken te verbeteren van producten. In de wet staat in welke producten een toevoeging gebruikt mag worden en hoeveel er maximaal aan producten mag worden toegevoegd [1].
Waarom additieven zoals E-nummers in onze voeding?
Als je kijkt naar het koopgedrag van consumenten, dan willen wij altijd mooi gevormd fruit, groenten en het liefst dat wij er langer mee kunnen doen. Dat doet precies een deel van de E-nummers voor jouw etenswaren of dranken.
Verder eten wij Nederlanders gemiddeld 130 gram groenten [4], terwijl wij 200 tot 250 gram per dag nodig hebben. Deze groenten hebben een bittere smaak die je als mens al minder de voorkeur geeft. Wel geef je de voorkeur aan comfortfood. Dit is eten of drinken dat je drinkt om jezelf lekkerder te voelen en iedereen weet dat groente en fruit niet bij comfortfood horen. Dus wat is dan het verschil tussen groenten, fruit en comfortfood? Een deel hiervan zijn de E-nummers die de smaken versterken en verbeteren van de fabrieksmatige voedingsmiddelen (zoals comfortfood). De producenten van voedingsmiddelen weten wat je lekker vindt, dus om te verkopen: E-nummers als toevoeging! Of te wel: jij bent deels verantwoordelijk waarom er E-nummers in etenswaren zitten!
Alleen, kan je dan ook teveel E-nummers binnenkrijgen via zulke etenswaren? Hoeveel mag je bijvoorbeeld maximaal innemen per persoon?
Aanvaardbare Dagelijkse Inname (ADI)
Voor elke stof is er een ADI-waarde gemaakt. De ADI is de “aanvaardbare dagelijkse inname”. Zo heeft het aspartaam een ADI van 40 milligram per kilogram lichaamsgewicht per dag [2]. In een blikje cola light van 33 centiliter zit ongeveer 150 milligram aspartaam. Even een rekenvoorbeeld:
- Man weegt 80 kilogram
- 40 milligram x 80 kilogram = 3200 mg per dag
- 3200 milligram delen door 150 milligram = 21,3 blikjes van 33 centiliter
- Of te wel: 7,1 liter cola light
Als volwassenen overschrijd je de ADI richtlijnen zelden tot nooit.
Zo is er voor elke stof een bepaalde ADI richtlijn vastgesteld en zijn producten aan strenge regels onderworpen door de Europese autoriteit voor Voedselveiligheid.
Welke weg leggen de E-nummers af voor goedkeuring?
DE EFSA krijgt van een ingrediëntenfabriek een stof/additief en controleert dit periodiek aan de hand van een veiligheidsdossier. Hierdoor kijkt de EFSA regelmatig naar de voedingsstoffen en/of er wat veranderd is aan de wetenschappelijke bewijslast. Zoals je ziet op het plaatje duurt de procedure wel even!
Is de Europese autoriteit (EFSA) dan niet omgekocht of corrupt?
Als mens wil je snel vertrouwen in kwade bedoelingen vanuit de overheid. De overheid zou de mens ziek maken om vervolgens miljarden te verdienen aan de medicatie die wordt vrijgegeven om de ziekte te bestrijden. Alleen, welk bewijs is daar voor? Je merkt dat een partij al schuldig wordt bevonden zonder een eerlijk (gerechtelijk) proces en dat is onjuist. Wat is de reden dat een grote groep tegen de overheid is? De levensverwachting is sinds 1960 alleen maar gestegen (Google.nl):
Deze verhoogde levensverwachting wordt door de verbeterde wetenschap alleen maar beter. Wil dit zeggen dat de overheid alles goed doet? Nee, ook hier werken mensen die zoveel mogelijk onderzoek proberen toe te passen waar nodig.
Wat is de reden dat Body2Coach het niet demotiveert om E-nummers te nemen? Hiervoor hebben wij vijf redenen:
1. Kennis van voeding en vertering is bij veel Nederlanders onvoldoende
Als je onze blogs vaker leest, dan weet je dat wij kritisch zijn. Wij zijn kritisch op een “wetenschappelijke” manier om zoveel mogelijk onjuistheden weg te filteren. Zo hebben wij regelmatig een gesprek over E-nummers op verjaardagen en/of andere sociale uitjes (ja, echt!). Als team met trainers/coaches trek je zulke gesprekken aan…
Helaas draaien de gesprekken regelmatig de verkeerde kant op, omdat er meteen wordt gesproken over de onveiligheid van de toegevoegde E-nummers. Hier wordt vaak een reden genoemd dat de E-nummers opgeslagen worden in het lichaam, maar dat is niet waar. Je lichaam breekt bijvoorbeeld aspartaam af tot drie bestandsdelen: methanol, fenylalanine en asparaginezuur [3]. Zo heeft tomatensap boordevol methanolstoffen, heeft kip veel meer asparaginezuur en fenylalanine dan cola light. Hiervan wordt Methanol uitgescheiden in de vorm van methaanzuur in urine en als CO2 door de longen. De andere twee worden opgenomen en gebruikt voor de synthese en stofwisseling van eiwitten.
Zie je hoe een “simpele” uitleg over de vertering van één van de e-nummers dit al een stuk duidelijker maakt? Vind je dan zelf de zoetstof-discussie niet wat overdreven?
2. De onderzoeksvaardigheden van veel Nederlanders is onvoldoende
Laten wij eerlijk zijn dat onderzoek lezen en interpreteren een vak apart is. Wij doen dit regelmatig en het blijft nog steeds een ingewikkeld onderdeel. De cijfers begrijpen en toepassen in een praktijksituatie is moeilijk. Toch wordt er tijdens een E-nummer discussie regelmatig gesproken over veel onderzoek dat de E-nummers in een negatief daglicht zet. Als dit soort uitspraken worden gedaan, dan moet je ook weergeven welke onderzoeken dit zijn. In een persoonlijk gesprek kun je niet altijd wetenschappelijke bronnen bij je hebben en dat begrijpen wij ook. Alleen, een standpunt innemen ten opzichte van een inhoudelijk onderwerp, zoals E-nummers, is meer dan alleen wat roepen.
Een groot deel van de Nederlanders weten niet hoe ze wetenschappelijk onderzoek moeten onderscheiden in kwaliteit. Zo is niet elk onderzoek hetzelfde en proberen wij dit in meerdere blogs al duidelijk te maken. Een experiment op dieren is niet wat je wil aanbrengen als HET bewijs voor een standpunt. Dit experiment is eerst een stap in de goede richting, maar kan ook betekenen dat het bij mensen niet werkt. Het vervelende is dat de tegenpartij regelmatig experimenten op dieren gebruikt om hun standpunt te onderbouwen. De meeste mensen die het verhaal lezen zullen dan geloven in het standpunt. Het is tenslotte onderbouwd met wetenschappelijk bewijs! Dat is dus niet waar, kijk maar:
Zo zie je in dit plaatje dat “Preclinical animal model research” onderaan de piramide staat. Deze piramide is een standaard indeling van de wetenschappelijke bronnen. Dit is een vak apart om elk onderzoek te onderscheiden. Heb jij even geluk dat je ons hebt! 😀
Nog één reden waarom wij E-nummers niet demotiveren…
3. De E-nummers zijn veilig bevonden door goed onderzoek
Laten wij vooropstellen dat wij niet zijn omgekocht door het Voedingscentrum of wij zijn geen illuminati die de wereld overnemen.
De bronnen van de Europese autoriteit voor Voedselveiligheid zijn uitstekend als het gaat om kwaliteit. Ze beschrijven meerdere onderzoeken in één of meerdere grote onderzoeken. Dan ga je met de kwaliteit richting de reviews (bovenaan piramide). De onderzoeken die door de EFSA worden meegenomen zijn ook regelmatig richting de bovenkant van de piramide, waardoor de bronnen zeer goed zijn.
Mocht je interesse hebben in de wetenschap achter de EFSA (Engels):
- https://www.efsa.europa.eu/en/applications/feedadditives/regulationsandguidance
4. Mensen onderschatten de vaardigheden van andere onderzoekers
Nog een reden is dat de tegenstanders van E-nummers de overige onderzoekers onderschatten. Als een onderzoeker te “rooskleurig” schrijft over een stof, dan wordt dit regelmatig gecontroleerd door meerdere onderzoekers. De controle is niet alleen om elkaar te dwarsbomen, maar om verder te kunnen werken op basis van de goede/positieve cijfers! Het is dan bijna onmogelijk om te denken dat alle onderzoekers zijn omgekocht of worden bedreigd, vind je ook niet?
Zo zie je namelijk ook dat opvallende cijfers later ineens worden ingetrokken, omdat de onderzoeker de cijfers had aangepast om op te vallen. Dit kan een doodsvonnis betekenen voor de reputatie van die bepaalde onderzoeker!
Nog één laatste standpunt waarom Body2Coach E-nummers niet demotiveert:
5. Mensen volgen onderbouwingen die hun eigen standpunt ondersteunen
Als laatste reden is dat veel mensen een standpunt volgen die hun eigen visie onderbouwen. Bijvoorbeeld als jij ziet dat iemand tegen zoetstoffen is (en jij ook), dan bekijk je de website of blog. Hierin geeft de schrijver overtuigende punten aan en heeft een paar wetenschappelijke bronnen neergezet. Jij bent tevreden, want je hebt al die tijd gelijk gehad met jouw eigen visie. Dit zijn standaard situaties die je tegenkomt, omdat het veranderen van een visie veel inspanning kost. Je huidige visie wordt afgebrokkeld, het moet vervolgens worden ontwikkeld tot een nieuwe visie en dat kost tijd & energie! Als jij geïnteresseerd bent in voeding, dan moet je echt de tijd nemen om eens verder te kijken dan je eigen visie. Wat is de reden dat een andere partij voor een bepaald standpunt is? Dat noemen wij “kritisch denken” over een onderwerp en een discussie is hierdoor mogelijk. Zie daarom een discussie niet als een negatief iets, maar dat je ervan kunt leren!
Geen zin om lange teksten te lezen? Hieronder de conclusies
- E-nummers zijn veilig voor gebruik en wordt ondersteund door kwalitatief onderzoek
- De Europese autoriteit voor Voedselveiligheid controleert alle E-nummers grondig!
- De weg van een E-nummer (en gezondheid) voor goedkeuring duurt een tijd!
- De Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid wordt niet omgekocht
- Onderzoek partijdig? Nee hoor, de levensverwachting is alleen maar gestegen sinds 1960
- Kennis van de mensen is slecht als het gaat om voeding & vertering en onderzoeksvaardigheden
- Een deel van de onderzoekers onderzoekt ook (te) positieve cijfers van collega’s met het idee dat zij deze bevindingen kunnen gebruiken voor hun eigen onderzoek. Hierdoor kan een onderzoeker door de mand vallen. Onderschat of beschuldig niet deze gehele doelgroep!
- Een grote kans dat je een standpunt volgt die je eigen visie ondersteunt. Wees open en kritisch naar elke bron die je leest, maar blijf openstaan voor nieuwe informatie.
Wij staan altijd voor je klaar
Ben jij de weg helemaal kwijt met voeding, e-nummers en gezondheid? Dan bieden wij naast Personal Training ook voedingsbegeleiding en -coaching aan. Een gratis kennismaking is zo gepland via de knop onder de bronnenlijst!
Bronnen
- Voedingscentrum (n.b.) artikel “E-nummers” geraadpleegd op 7-11-2019 via:
- https://www.voedingscentrum.nl/encyclopedie/e-nummers.aspx
- Magnuson, B.A., Burdock, G.A., Doull, J., Kroes, R.M., Marsh, G.M., Pariza, M.W., Spencer, P.S., Waddell, W.J., Walker, R. & Williams, G.M. (2007) Aspartame: A Safety Evaluation Based on Current Use Levels, Regulations, and Toxicological and Epidemiological Studies. Critical Reviews in Toxicology
- Zoetstoffen.eu (n.b.) artikel “aspartaam” geraadpleegd op 7-11-2019 via:
- https://www.zoetstoffen.eu/wp-content/uploads/2017/03/infografiek-wat-worden-zoetstoffen.pdf
- Volksgezondheid en Zorg (2018) artikel “Groenteconsumptiepeilingen Nederland” geraadpleegd op 7-11-2019 via:
- https://www.staatvenz.nl/kerncijfers/groenteconsumptie