Een veel voorkomend probleem is dat een hoogleraar heeft gemeld dat de intensive care bedden vooral worden bezet door obese patiënten. Daarmee stigmatiseert (onbewust?) de hoogleraar maatschappelijk deze doelgroep, terwijl deze gegevens vooral bedoeld zijn voor wetenschappelijk gebruik. Het kan namelijk leiden tot vernieuwde inzichten met betrekking tot obesitas en de vatbaarheid voor ziekten. Om hierop antwoord te geven is het belangrijk om te weten wat er speelt in je immuunsysteem.
Wat is het immuunsysteem?
Je lichaam heeft rode en witte bloedcellen. De rode bloedcellen vervoeren veelal zuurstof rond, terwijl de witte bloedcellen het lichaam voornamelijk beschermen tegen ongewenste indringers [1]. Je bloed is rood, omdat de rode bloedcellen in grotere mate aanwezig zijn ten opzichte van de witte bloedcellen.
Waar zit het immuunsysteem?
Deze zit in je hele lichaam verspreid, maar voornamelijk bij de milt en de lymfeklieren. Deze kleine immuuncellen, zoals je ze noemt, worden geactiveerd bij ongewenste indringers [1]. De immuuncellen maken pro-inflammatoire cytokinen aan die een normale reactie zijn bij infecties of ziektes [9]. Zo zijn er pro-inflammatoire en anti-inflammatoire cytokinen. Een soort “vriend” en “vijand” in het lichaam, maar zeker belangrijke onderdelen van je lichaam [9]! Ze werken eraan om je lichaam in balans te houden!
Jullie hebben het over lymfeklieren, maar waar zitten die dan?
Lymfeklieren
De lymfeklieren en – knopen vind je overal, net zoals je aderen. Ze zitten op de volgende plekken in je lichaam [2]:
- De nek.
- De oksels.
- De liezen.
- Langs de luchtpijp.
- Bij de longen.
- Bij de darmen.
- Achter in de buikholte.
Dit lymfatisch stelsel zorgt voor de afvoer (via lymfevocht) van afvalstoffen van bijvoorbeeld ziekten en virussen die onschadelijk zijn gemaakt door de witte bloedcellen [2]. Daarbij zorgen ze ook voor een afweer tegen ongewenste indringers zoals virussen. Zo zie je de lymfeklieren ook opzwellen wanneer je een ontsteking hebt. De klieren zijn dan druk bezig met het afvoeren van afvalstoffen.
Milt
De milt is wat meer onbekend en onbegrepen, omdat je ook kunt verder leven zonder een milt [3]. Toch heeft de milt wat functies die voor de afvoer van afvalstoffen belangrijk zijn. De milt heeft twee belangrijke onderdelen:
- Rode pulpa
- Witte pulpa
In de rode pulpa vind je vooral bloedvaten en de witte pulpa is rijk aan witte bloedcellen. Wanneer je de milt niet meer hebt, ben je wel meer vatbaar voor ziektes. Dat komt door de functies die de milt heeft:
- Het verwijderen van oude of abnormale rode bloedcellen.
- Verwijderen van vreemde stoffen die rondzwermen
- Vermenigvuldiging van zogenaamde stamcellen tijdens een periode van hematologische stress.
- Immunologische werking. De milt bevat veel lymfocyten (een witte bloedcel soort) en er worden ook veel antilichamen (antistoffen) geproduceerd.
- Opslag van bloedbestanddelen, waaronder de bloedplaatjes
Het bloed komt binnen via de miltslagader en wordt zo gecontroleerd op ongewenste indringers via de witte pulpa (witte bloedcellen). Je kunt dit zien als een soort groot controlepost die controleert of je geen ongewenste activiteiten wil uitvoeren!
Het immuunsysteem werkt altijd goed?
Nee, helaas niet. Dit worden ook wel auto-immuunziekten genoemd. Dan herkent je immuunsysteem bepaalde menselijke lichaamsdelen als een gevaar en valt deze aan. Hieronder wat voorbeelden [4]:
- reumatoïde artritis
- dermatomyositis
- SLE, auto-immuun hepatitis
- insteriële pneumonie
- auto-immuun haemolytische anaemie
- neuropathie
Mocht je een aantal aandoeningen niet herkennen, zoek ze dan even op Google. Dan vind je ze meteen en kunnen wij hier doorgaan naar de beschrijving van de titel “wat doet obesitas met de vatbaarheid voor ziekten?”.
Ontstekingswaarden en immuunsysteem
Als je lichamelijk kijkt naar bijvoorbeeld een infectie (perifeer – lees: buitenzijde van het lichaam), dan ontstaan er via de immuuncellen pro-inflammatoire cytokinen als reactie [5]. Dit betekent dat de ontstekingswaarde (lees: inflammatie) omhoog gaat. Als deze verhoogde ontstekingswaarden aanblijven, dan kan het leiden tot een verergering van ziekte (denk aan kanker, auto-immuunziekten, enzovoorts).
Laaggradige inflammatie
Onder laaggradige inflammatie (lees: ontstekingen) verstaan ze dat het een chronische productie is van ontstekingswaarden (de hele tijd door). Dit gebeurt vaak bij obesitas [6], depressie [7] en chronische pijn [8]. Hieruit wordt vooral obesitas toegelicht, omdat het coronavirus (ongewenste indringer) wordt gekoppeld aan een verhoogde vatbaarheid voor ziektes bij obesitas. Deze stelling is niet vreemd, omdat obesitas gekoppeld wordt aan continue productie van ontstekingswaarden. Zoals je eerder hebt gelezen zijn deze ontstekingswaarden een normale reactie, maar bij continue productie kunnen ze een ziekte verergeren. Als een obese patiënt het coronavirus COVID-19 krijgt, dan kan het leiden tot een verergering van de symptomen door deze laaggradige inflammatie.
Wat nu als een obees persoon “gezond” is?
Zo zie je ook dat obese patiënten worden onderscheiden in gezonde of ongezonde obese personen. Zo geven zij aan bij onderzoek [9] dat de ongezonde obese mensen 2 tot 4 keer zo grote aanmaak hadden van de ontstekingswaarden ten opzichte van de gezonde obese personen. Een gezonde obese persoon zien veel onderzoeken als wanneer je 0, 1 of 2 van de symptomen van het metabolisch syndroom hebt [10]. In totaal heb je vijf onderdelen die het metabolische syndroom kenmerken [10]: (1) hoge bloeddruk, (2) hoge triglyceride waarden in het bloed, (3) lage HDL (“goede” cholesterol) in je bloed, (4) hoog bloedsuiker en (5) grote buikomvang. Deze waarden worden allemaal beïnvloed door bijvoorbeeld beweging, sport en een eetpatroon.
De symptomen van COVID-19 worden sneller erger
Een obees persoon heeft niet meer kans om het coronavirus te krijgen, maar door de verhoogde ontstekingswaarden meer kans om de ziekte te verergeren. De mate van verspreiding heeft te maken met het toepassen van de maatregelen vanuit de overheid!
Houd je aan de maatregelen die vanuit de overheid worden gegeven en STAY SAFE!
Stigmatisering door het gebruik van de cijfers
Stigmatiseren = Een stigma is een brandmerk dat aan een bepaald persoon, groep personen of zaak wordt gekoppeld. Een stigma kan ook een negatief vooroordeel zijn dat leeft onder een bevolkingsgroep.
Als laatste punt willen wij aangeven dat de cijfers van de hoogleraar (inleiding van deze blog) verkeerd worden gebruikt. Hierdoor wordt een doelgroep aangevallen en nog meer begraven onder meer negatieve uitlatingen. De cijfers die de hoogleraar aangaf, zijn om vervolgstudies te doen naar de aangegeven theorieën. Nu wordt het gebruikt voor een maatschappelijke discussie die volledig de plank misslaat.
Wees alsjeblieft voorzichtig met opmerkingen richting een doelgroep die al veel SHIT naar zich toe krijgt vanuit de maatschappij. Wees lief voor elkaar en stimuleer mensen positief om je heen.
Wat vind jij van deze maatschappelijke discussie? Laat het ons weten via Facebook of via info@body2coach.nl!
Referenties
- Nederlandse Vereniging voor immunologie (2012) Je wonderbaarlijke immuunsysteem. Uitgeverij Wiley Blackwell.
- Gezondheidsplein.nl (n.b.) artikel “lymfestelsel” geraadpleegd op 8-4-2020 via: https://www.gezondheidsplein.nl/menselijk-lichaam/lymfestelsel/item45081
- Gezondheidsplein.nl (n.b.) artikel “milt” geraadpleegd op 8-4-2020 via: https://www.gezondheidsplein.nl/menselijk-lichaam/milt/item45055
- radboudumc.nl (n.b.) artikel “wat zijn auto-immuunziekten” geraadpleegd op 8-4-2020 via: https://www.radboudumc.nl/patientenzorg/aandoeningen/auto-immuunziektes/wat-zijn-auto-immuunziektes
- Dantzer, R., O”connor, J.C., Freund, G.G., Johnson, R.W. & Kelley, K.W. (2008) From inflammation to sickness and depression: when the immune system subjugates the brain. Nature Reviews – Neuroscience
- Wellen, K.E. and G.S. Hotamisligil, Obesity-induced inflammatory changes in adipose tissue. J Clin Invest, 2003. 112:1785-8.
- Dantzer, R., Depression and inflammation: an intricate relationship. Biol Psychiatry, 2012. 71: p. 4-5.
- Parkitny, L., et al., Inflammation in complex regional pain syndrome: a systematic review and meta-analysis. Neurology, 2013. 80:106-17.
- Minihane, A.M., Vinoy, S., Russell, W.R., Baka, A., Roche, H.M., Tuohy, K.M., Blaak, E.E., Fenech, M., Vauzour, D., McArdle, H.J., Kremer, B.H.A., Sterkman, L., Vafeiadou, M.M.B., Williams, C.M. & Calder, P.C. (2015) Low-grade inflammation, diet composition and health: current research
evidence and its translation. British Journal of Nutrition - Smith, G.I., Mittendorfer, B. & Klein, S. (2019) Metabolically healthy obesity: facts and fantasies. The journal of clinical Investigation