In meerdere cursussen of gesprekken wordt suiker als een vijand gezien. Een vijand dat je steeds dikker maakt en alleen maar slecht voor je en verslavend is. Wat is hiervan waar?
Wat is suiker?
Je vindt suiker in vele varianten, maar vooral als de vormen: glucose, fructose en galactose. Deze vormen worden ook wel monosachariden genoemd. Deze monosachariden kun je combineren met elkaar door een hele lange of korte ketting te maken. Hoe langer de ketting is, hoe langzamer het wordt opgenomen in het lichaam. De bloedsuikerspiegel neemt gematigd toe bij lange kettingen (zetmeel en vezels).
Als je het hebt over glucose in het bloed, dan is dat een monosacharide wat kan worden opgenomen door middel van het hormoon insuline. Het hormoon insuline wordt door de alvleesklier aangemaakt om de cellen zo te openen voor voedingsstoffen. In deze theorie lijkt het alsof de cel dan wordt volgestopt met voedingsstoffen en je daardoor aankomt. Een theorie dat de waarheid lijkt, totdat de energiebalans erbij komt kijken. De cel krijgt via insuline voedings- en energiestoffen binnen, maar deze stoffen worden ook weer gebruikt als je meer energie (kilocalorieën) gebruikt dan dat je binnenkrijgt.
Tafelsuiker dan?
Als je in de voedingsindustrie het hebt over suiker, dan hebben zij het vaak over tafelsuiker (glucose + fructose) of fructose wat ze toevoegen aan producten voor de smaak. Tafelsuiker wordt ook wel sucrose genoemd, maar is een combinatie tussen twee monosachariden. Alleen, deze monosachariden vind je in elke vorm van koolhydraten terug (ook zetmeel). Dat betekent dat het woord “suiker” niet meteen slecht is, maar wel minder goed als je tafelsuiker of fructose bedoelt. Snap je het verhaal nog? Zo niet, hieronder een uitleg:
In dit bovenstaand plaatje zie je dat zetmeel een lange keten van suikers is, terwijl de bloedsuikerspiegel gematigd stijgt. Als je een monosacharide of bijvoorbeeld sucrose (tafelsuiker) eet, dan stijgt je bloedsuikerspiegel ineens heel snel. Daarin zit dus het verschil tussen (tafel)suiker en suikermoleculen. Lastig hé? Als je vragen hierover hebt, stel ze gerust!
Wanneer je suiker tot je neemt, lijk je gewend te raken aan suiker en de smaak. Veel mensen geven aan dat suiker verslavend is, maar waarom is dat niet zo?
Waarom suiker niet verslavend is
De koppeling tussen suiker en drugsverslaving is snel gemaakt, wanneer de hersenen oplichten bij drugs en suiker (functionele MRI). Hierdoor wordt meteen geconcludeerd dat suiker verslavend is, maar wij vragen ons af:
- Waarom eet je dan niet puur suiker, maar de producten waar suiker in zit?
- Sta je niet te trillen op je benen door bijvoorbeeld ontwenningsverschijnselen?
Normaal gebruiken professionals ook de DSM-5 (checklist in de psychiatrie) om verslaving te diagnosticeren. Door een paar vinkjes (niet alle overigens) te zetten classificeren wij suiker als verslavend. Daarnaast wordt dopamine meer aangemaakt bij suikerinname, maar water heeft dat effect ook op je brein als je dorstig bent en wat drinkt [1]. Zullen wij dan ook maar geen water drinken? Dit geeft al aan dat er veel vragen zijn over dit onderwerp en de praktische toepassing van een functionele MRI.
Weet je wat het nadeel is van de statement “suiker is verslavend”? Bij een verslaving spelen een hoop onderdelen mee in voedsel, waaronder smaak. De smaak van een product kan zo lekker zijn dat je er meer van eet. Laat vet en suiker nu net een smaakmaker zijn, waardoor je ook geneigd bent meer ervan te eten. De veilige e-nummers zorgen ervoor dat smaken worden versterkt, waardoor je smaakpapillen worden overspoeld door smaken! Een voorbeeld is wanneer jij voor een schap staat en je kunt kiezen tussen tafelsuiker of je favoriete snack met suiker. Wat kies jij? Iedereen die dit leest heeft dezelfde keuze: de favoriete snack. Daar heb jij het antwoord al, dat suiker niet je vijand is van je afslankdoel.
Het doel van de “suiker”missie
Het doel van de missie is duidelijk, omdat de suikerinname per persoon omlaag gebracht moet worden. De inname zit nu rond de 110 gram per persoon in Nederland [2]. De richtlijn van de World Health Organization (WHO) is 40 gram per dag met een 2000 calorie-inname. Dit betekent dat wij als Nederlanders gerust wat minder suiker naar binnen mogen werken. Alleen, laten wij suiker niet zien als de boosdoener van onze eetgewoontes. Wat kun je wel doen?
Adviezen voor je eigen eetpatroon
- Bekijk kritisch je eetpatroon per maaltijd en grootte
- Leg geen snoepjes op het bureau of in je auto
- Trakteer een keer wat anders dan taart op je werk
- Vergelijk maaltijden met “normale” porties (avondeten bijvoorbeeld) – heel dinerbord vol of de helft?
- Verwacht geen grote resultaat als je het hele weekend onmenselijk porties eet (kaasblokjes, chips, bier, wijn en uit eten bent geweest)
- Check je inname van cappuccino’s en latte machiatto’s eens
- Drink je 0 kilocalorieën met limonade?
- Wat zijn je sterke gewoontes met eten? Koekje bij de koffie? Vrijdag snackdag? Uit eten op zondag? Stappen op zaterdagavond met veel bier en wijn? Veel feestjes?
- Bedenk hoeveel je beweegt per week en ga daar eens 20-30% onder zitten (dan zit je aardig goed)
Dit zijn slechts een handjevol adviezen die belangrijk zijn om je calorie-inname omlaag te brengen! Vind je het lastig om aan jezelf te werken met dit onderwerp? Maak dan eens een gratis afspraak voor een kennismaking via de onderstaande knop!
Referenties
- Farrella, M.J., Adiba, F.R.M., Eganb, G.F., McKinleya, M.J. & Denton, D.A. (2014) Regional brain responses associated with drinking water during thirst and after its satiation. PNAS volume 11 no. 4
- Diabetesfonds.nl (n.b.) artikel “hoeveel suiker eten we?” gevonden op 18-2-2020 via:
- https://www.diabetesfonds.nl/minder-suiker/veelgestelde-vragen/hoeveel-suiker-eten-we